Op de hoek van de Breestraat en het Kort Rapenburg staat nummer 20. Een groot statig pand waarvan de eerste bewoner Cornelis Cornelisz van Duvenvoorde was (volgens het Poorterboek D 1532). Dit staat geschrven op 14 juli 1542.
Noord-Hollandsch Landbouwcrediet
Vanaf 1 oktober 1904 wordt op de hoek van de Breestraat en het Kort Rapenburg het hoofdagentschap van de Noor-Hollandsche Landbouwcrediet geopend. Dit staat op een grote advertentie in het Leidsch Dagblad. Het vennotschap heeft een crediet van 1 miljoen gulden voor het verlenen van credieten, verder neemt het gelden in deposito, belast zich met aan- en verkoop van effecten en coupons. sluit beleeningen en prolongatien en verricht verder alle werkzaamheden tot het Kassiersvak behoorende.
Ik heb me er altijd in verbaasd waarom het Noord-Hollandse Landbouwcrediet zich vestigde in Leiden (en andere Zuid-Hollandse plaatsen). De voornaamste reden van mijn verbazing is dat er natuurlijk ook een Zuid-Hollandsche Landbouwcrediet bestaat dat zich richt op bedrijven en boeren die krap bij kas zitten. Puur geboren uit noodzaak omdat de Nederlandse boeren niet meer konden concureren met de buitenlandse boeren vanaf de 2e helft van de 19e eeuw.
Boerenleenbanken waren eigenslijk in geheel Nederland actief. De omscholing van landbouw naar veeteelt verzaadigde de markt waardoor de prijzen daalde, en dat deed de boer geen goed.
Directeur P.J. Gordon Hasselbach werd op 5 november 1947 begraven nabij het kerkhof naast het Groene Kerkje te Oegstgeest. Hij was vanaf de opening, samen met de heer Junghuhn, hoofdagent van de instelling. Het venootschap was gevestigd in Alkmaar en had filialen in Den Haag, Leiden, Delft en Hoorn.
Op 1 januari 1940 wordt de Noord-Hollandsche Landbouwcrediet overgenomen door de Amsterdamse Bank (AB). Vanaf dat moment verhuisd het kantoor ook naar het Rapenburg 39, waar de Amsterdamse Bank al kantoor hield.
1940 – 1943
Het lijkt er op dat in deze periode Ben Peterzn en Cobi de Leeuw in het pand hebben gewoond. In 1942 kregen zij ook een zoon, Ben jr. Hoe dit gegaan is kan ik weinig van terug vinden. Het ondertrouw, de bruiloft en de geboorte van Ben zijn echter wel in de krant terug te vinden.
Firma Haaksma & Co
Firma Haaksma & Co wordt volgens het nationaal archief in 1921 gestart en zal tot 1995 blijven bestaan. In 1921 start het als een Assurantie Kantoor aan de Breestraat 128. Op 14 november 1921 werd het pand aan de steenschuur 14 gekocht, voor fl 12.025 gulden en verhuisde het van de Breestraat 128 op 1 mei 1922. Op 10 mei 1926 huurt de firma op de stationsweg 34 een tweetal verdiepingen waar het zich vanaf 1 juli van dat jaar vestigd. Tijdens de tweede wereld oorlog, op 29 maart 1943, verhuist het bedrijf naar het Kort Rapenburg 20. Bij deze veruizing komt ook de firma Rollandet & Co mee naar nummer 20.
De heer Hans Haaksma overleid op 84 jarige leeftijd op 22 september 1954. Op zijn 80ste verjaardag stond nog in de krant dat Hans nog dagelijks van zijn huis naar kantoor wandelde om zich in te zetten voor zijn werk.
Op 1 maart 1962 neemt assurantiebedrijf J.L. van Wijk Jr het aan het Kort Rapenburg gevestigde Haaksma & Co over. Binnen twee maanden zal de vestiging op nummer 20 sluiten en vanaf de Apothekersdijk 6 verder gaan. Het gebouw is toen verkocht aan de Slavenburg’s Bank.
Slavenburg bank
Vanaf augustus 1962 vestigd zich op nummer 20 een vestiging van de Slavenburg’s Bank. Deze Nederlandse Bank zal hier tot eind jaren 80 op deze locatie zijn.
Even kort de geschiedenis. De Slavenburg’s bank werd in 1925 opgericht door Thijs Slavenburg. Van een Rotterdamse bank groeide de bank in relatief korte tijd uit tot een beursgenoteerde bank met kantoren in heel Nederland en zelfs in het buitenland (o.a. in Zwitserland en de Verenigde Staten). In de jaren zeventig kwam de bank onder de leiding te staan van twee zonen van Thijs Slavenburg, Piet en Ruud genaamd. Door de snelle groei van de bank werd er structureel te weinig aandacht besteed aan de corporate governance van de bank. Filialen en zelfs medewerkers voerden hun eigen agenda uit die vooral was gericht op snel geld verdienen. Eind jaren zeventig raakte de bank in financiële nood, o.a. door frauderende medewerkers. Crédit Layonnais nam de bank over en veranderde de naam van de bank in Crédit Layonnais Bank Nederland. Vervolgens werd de voormalige Slavenburg’s bank begin jaren tachtig beschuldigd van tal van malafide praktijken, waaronder het witwassen van geld. Topmensen van de bank, waaronder Piet en Ruud Slavenburg, werden aangeklaagd wegens het vermeend leiding geven aan deze duistere praktijken. Twee van de beschuldigden werden uiteindelijk veroordeeld tot geldboetes en voorwaardelijke gevangenisstraffen, terwijl de andere twee werden vrijgesproken. Laatstgenoemden dienden schadeclaims in vanwege reputatieschade en deze claims werden toegewezen.
Lees het volledige artikel: https://esb.nu/blog/20011481/van-slavenburg-tot-lehman-brothers-zijn-graaiende-bankiers-van-alle-tijden
De Overval
Op donderdag 1 mei 1975 omstreeks kwart over drie liep een naar schatting 20-jarige jongeman het filiaal van de Slavenburg’s Bank aan het Kort Rapenburg binnen. Hij bedreigde de kassier met een vervaarlijk uitziend mes van ongeveer 40 cm, en liet – toen hij de stapels bankbiljetten in ontvangst had genomen – op de balie een apparaatje (20x20x10cm) achter, met het dreigement, dat het elk ogenblik zou kunnen exploderen. Hij maakte met deze actie zo’n 25.000 gulden buit. De ijlings opgetrommelde Mijnopruimingsdienst uit Culemborg stelde later in de middag vast, dat het slechts een ‘nepbom’ was en nooit had kunnen ontploffen. De nepbom bestond uit twee batterijtjes, een trafo, een potmeter en wat draadjes. Ter vermijding van elk risico had de Leidse politie gedurende 2 uur een deel van het Kort Rapenburg en de Breestraat voor het publiek afgesloten. De dader van de bankoverval is ondanks de snelle aanwezigheid van de politie nog steeds op vrije voeten.
Al eerder in de middag had de rechercheur van de Leidse politie het idee dat het geen echte bom zou zijn, omdat het kastje niet tikte. Om toch zeker te zijn heeft de Mijnopsporingsdienst het Helse kastje meegenomen naar de Merenwijk. Daar is een klein explosief aan het kastje verbonden en is het begeleid tot ontploffen gebracht. Pas daarna was met zekerheid te stellen dat het echt om een nepbom zou gaan.
Het signalement van de bankovervaller is door de vijf aanwezige bankmedewerkers opgesteld en klinkt als volgt: Een 20-jarige man, met erg krullend haar. Hij droeg tijdens de beroving een donkere pantalon, een zwart regenjack (wijd model), en zwarte gladde handschoenen. Hij droeg geen masker en het is onbekend on welke riching hij is weggelopen.
In het Leidsch Dagblad is van minuut tot minuut omschreven hoe de bankoverval op die donderdagmiddag er uit zag.
Op 14 november 1975 valt in het Leidsche Dagblad te lezen dat een 21-jarige jonge man terecht staat voor het plegen van een overval met een nepbom. De aanleiding van de overval is dat de jonge man een ruzie heeft gehad met de vader van zijn vriendin die hem een nietsnut vond die nog niets had bereikt in zijn leven. Om die reden werd hem de omgang met het meisje verboden.
Op de terugweg van Bodegraven naar Leiden bedacht hij een plan om iets opzienbarends te doen. Dat werd de bankoverval met nepbom in Leiden. Met het bedrag van 25.000 gulden dat hij meenam boekte hij een wereldreis per schip en bij zijn terugkomst (overigens zonder geld) werd hij direct gearrsteerd.
Op 27 november 1975 wordt de uitspraak van de hogeraad verwacht.
Credit Lyoness Bank Nederland
Vanaf 1 juli 1983 wordt de Slavenburg Bank overgenomen door Credit Lyonnais Bank Nederland. Credit Lyonnais wordt daarmee de vijfde bank van Nederland. De Franse bank had sinds 1980 de helft van de aandelen van de Slavenburg Bank in bezit. De overname was noodzakelijk vanwege de periekelen rondom fraude en witwassen. Leuk detail om te weten is dat deze misstanden pas bekend werden nadat Credit Lyonnais de aandelen van de bank had overgenomen.
Gerechtsdeurwaarderskantoor Th. C. van de Donk
Vanaf 5 september 1989 verhuist gerechtsdeurwaarder Th. C. van de Donk naar nummer 20 vanuit het oude adres Nieuwe Beestenmarkt 19. Het kantoor verblijft daar tot 1996. Met regelmaat zijn er executieverkopen vanaf dit adres. De laatste executieverkoop die in de krant terug te vinden is, is van vrijdag 28 juni 1996 door deurwaarder A. Buik. Het gaat hier om een kajuitzeilschip met de naam “Angela”. Bram Buik werkt vanaf 1993 met Donk samen. Op 1 april 1994 richt hij het kantoor Buik en van der Horst op, dat nu op de Boommarkt zit. Per 1 juli 2015 is hij gedefungeerd en richt hij zich op onderwijs. Buik en van der Horst zijn nog steeds onder die naam actief in Leiden en omgeving.
Uitzendbureau de Koning
Met de bovenstaande advertentie gaat het pand op nummer 20 een nieuwe era tegemoed. Canaf 13 november 1996 vestigd de Koning zijn uitzendbureau hier. Op dit moment is dit uitzendburea nog steeds actief op dit adres.